[… ο Γκουτιέρες], με το να επωμιστεί στο παρόν ιδιότυπο, ταξιδιωτικό βιβλίο του την ευθύνη ενός «κειμενικού χάρτη», πάνω στην ανθρωπογεωγραφία, τη φύση, την ιστορία της πατρίδας του και την προσωπική του διαδρομή εντός αυτής, σε τόπο και χρόνο, κάτι που δεν έκαναν άλλοι σημαντικοί Κουβανοί συγγραφείς (π.χ. ο Λίμα, ο Καρπεντιέρ ή ακόμα και ο έπηλυς, πλην βαθιά Κουβανός, Τσαβαρία), δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση σε πολλά επίπεδα.
Ο ρηξικέλευθος, όμως, αυτός πεζογράφος, με εκφραστικά όπλα ένα ρεαλισμό στα όρια του νατουραλισμού και μιας (συγκρατημένης) αντεργκράουντ πρόζας, έκανε το αποφασιστικό του βήμα: μας πρότεινε έκτυπες εικόνες της σημερινής και αλλοτινής Κούβας, μέσα από ένα οδοιπορικό που η ακρίβεια της περιγραφής, μέσα από τη ζωντανή αναπαράσταση ορατών τε και αοράτων, ελκύει. Ταυτόχρονα η σποραδική αυτοβύθιση στην προσωπική του μυθολογία έρχεται να χρωματίσει έντονα το υλικό του, έτσι καθώς ατομικό και συλλογικό συμπλέουν αντιστικτικά. […]
Η Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη κατανόησε και μεταστοιχείωσε επιτυχώς ένα λόγο θερμοκρασίας και σφρίγους.

Αναλαμβάνει καθήκοντα ξεναγού: ο 58χρονος συγγραφέας Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες είναι ακριβώς το είδος του ντόπιου οδηγού που θα ήθελα να έχω δίπλα μου, πηγαίνοντας στην Κούβα, να μου εξηγεί, να με πληροφορεί, να με παραμυθιάζει κιόλας.
Τα βιβλία του Γκουτιέρες, ιδίως δε το παρόν ταξιδιωτικό αφήγημα, επιτελούν επάξια έναν τέτοιο ρόλο. Το Στην καρδιά της Κούβας πυροδοτεί μάλιστα μια διάθεση επίσκεψης στο μακρινό και πολλαπλώς ιστορικό νησί της Καραϊβικής […].
Γραμμένο κάπως χύμα, με μπρίο, φρεσκάδα, σπιρτάδα και μπόλικο ρούμι, το βιβλίο […] αποτελεί ανεκτίμητη πηγή πραγματολογικού υλικού αλλά και βιβλιογραφικών παραπομπών (λ.χ. αναφορές στο σπουδαίο έργο του Καρπεντιέρ). Το συνιστώ ανεπιφύλακτα στους ψαγμένους και ψάχνοντες ταξιδιώτες. Αλλά, γιατί όχι; Και σε όσους περιορίζονται στον καναπέ τους, στον γραπτό λόγο, στα ντοκιμαντέρ.