popaganda.gr

Να αποχαιρετήσουμε τον Χάρι Χόλε και να υποδεχθούμε τον Όλαφ/Γιουν; Δεν είμαι και πολύ ειδικός στην επικράτεια του Νέσμπο, αλλά τουλάχιστον ο πρώτος χαρακτήρας έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που τον κάνουν αξιοπρόσεκτο και συγκρουσιακό σε αντίθεση με το νέο… πουλέν του Νορβηγού, ο οποίος ναι μεν επιθυμεί να εμφανιστεί περισσότερο «εσωτερικής καύσης», εντούτοις αυτή η εμβάθυνση μάλλον δεν ανήκει στα ουσιώδη χαρίσματα του συγγραφέα.
Το «Περισσότερο Αίμα» είναι τυπικά και μόνο η συνέχεια της διλογίας που ξεκίνησε με το «Αίμα στο χιόνι». Στην πραγματικότητα, η σχέση του είναι ελάχιστη και η αυτονομία του ευδιάκριτη.
Η ιστορία είναι στρωτή, ακόμη και αν δεν ακολουθεί ευθύγραμμη τυπολογία, οι χαρακτήρες φορούν καλά τη… φορεσιά τους, όλα είναι τακτοποιημένα, οι ανατροπές είναι μετρημένες και ελάχιστες, η δράση περιορίζεται σε κάποιες εξάρσεις βίας που δεν χτυπούν κόκκινο, τα ευρήματα είναι τυπικής μορφής και δεν επηρεάζουν την πλοκή. Τι προσπαθεί, άραγε, να μας πει ο Νέσμπο; Ότι θέλει να στρέψει το ενδιαφέρον των πολυάριθμων αναγνωστών του σε άλλου είδους αναζητήσεις; Ότι ο ίδιος, κουρασμένος –ενδεχομένως– από την επιτυχία, αναζητεί, συγγραφικώ τω τρόπω, μια άλλη έξοδο; Το «Περισσότερο αίμα», ως προς αυτό το σημείο, αν φυσικά ισχύει, έχει αξία διότι φανερώνει έναν άλλο Νέσμπο.
Βρισκόμαστε στη δεκαετία του ’70 και ο κυνηγημένος από βαρόνους των ναρκωτικών και από τις τύψεις του, Όλαφ, ένας δολοφόνος που δεν έχει σκοτώσει ποτέ, καταφεύγει σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Λαπωνίας για να ξεφύγει. Το τοπίο είναι φασματικό: κενός ουρανός, νύχτα που είναι πάντα ημέρα, σκληρή φωτεινότητα, άνθρωποι βουτηγμένοι στη θρησκοληψία και τον πουριτανισμό. Διαμένει σε ένα καταφύγιο-ρημαδιό και δηλώνει κυνηγός. Μόνο που έχει έρθει σε λάθος εποχή και δεν φαίνεται άνθρωπος που ξέρει από θηράματα. Στο μεταξύ, στο κατόπι του, βρίσκονται τα πρωτοπαλίκαρα του Ψαρά (του ναρκοβαρόνου) που τον ψάχνουν, καθώς ο Όλαφ διέφυγε με τα χρήματα και τα ναρκωτικά του αφεντικού.
Ο Νέσμπο σκιαγραφεί τον Όλαφ ως έναν άνθρωπο που προσπαθεί να συγκολλήσει τα κομμάτια του παρελθόντος του. Μια χαμένη γυναίκα, ένας έρωτας που τέλειωσε άδοξα, ένα παιδί που έφυγε νωρίς από τη ζωή και για το οποίο ο ίδιος το φέρει ως βάρος ότι δεν πρόλαβε να το σώσει, μια ζωή (η δική του) που πάει στράφι. Ο Όλαφ είναι περισσότερη πεσιμιστής και λιγότερο τραχύς. Ένας τρωτός εγκληματίας που δεν φέρει πάνω του τίποτα το σκοτεινά ηρωικό. Αρχίζει να αισθάνεται οικεία, και τελικά ερωτικά, με μια γυναίκα του χωριού. Κάνει παρέα με τον γιο της. Μόνο που είναι παντρεμένη με έναν τυπικό αγροίκο που θεωρητικά έχει πνιγεί στα ανοιχτά του ωκεανού.
Ο Όλαφ μπλέκεται στις ιστορίες του χωριού, αν και κατά βάση επιθυμεί να παραμείνει ερημίτης και αποσυνάγωγος. Εντούτοις, βρίσκει καταφύγιο στη ζεστασιά αυτής της τυραννισμένης γυναίκας και στις οικείες μορφές του τόπου (ακολουθεί μια ολόκληρη παράθεση αρχετυπικών χαρακτήρων που παραμένουν ως το τέλος ωσάν καρικατούρες). Παλεύει με τις ερινύες του και τον σκληρό τόπο στον οποίο έχει κουρνιάσει. Φευ, ο κίνδυνος δεν έχει αποσοβηθεί. Ο σύζυγος της Λέα, της γυναίκας-θεραπαινίδας, δεν έχει –ακριβώς– πεθάνει, ενώ οι άνδρες του Ψαρά ανακαλύπτουν τα ίχνη του.
Ο Όλαφ έχει τώρα τρεις εχθρούς: οι δύο είναι προφανείς, ενώ ο τρίτος είναι ο κακοφορμισμένος εαυτός του που θέλει να πάρει αυτο-εκδίκηση και να αφανιστεί. Κι ενώ φλερτάρει με την αυτοκτονία, αίφνης βρίσκεται στο τέλος του ξετυλιγμένου κουβαριού: είναι αναγκασμένος να δώσει μια τελική λύση.
Ο Νέσμπο επιλέγει μια συμβατική διέξοδο. Ένα happy end τόσο πρόδηλο και προφανές που ακυρώνει ό,τι έχτισε πιο πριν.
Ακόμη κι έτσι, η προσπάθειά του να δει λίγο περισσότερο ιμπρεσιονιστικά το αφηγηματικό τοπίο, είναι αξιοπρόσεκτη. Αν και οι φανατικοί αναγνώστες του δεν θα πρέπει να ικανοποιήθηκαν αρκετά με αυτή τη στροφή του.
Το μυθιστόρημα διαβάζεται δίχως προσκόμματα. Έχει μια ελαφριά pulp αισθητική την οποία ο Νέσμπο υπηρετεί αρκετά ικανοποιητικά. Ερώτηση αναγνώστη: Μήπως να ξαναγυρίσει στην… πεπατημένη και να φτιάξει μια ακόμη ιστορία με τον Χάρι Χόλε;
Η μετάφραση από τα νορβηγικά ανήκει στην Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη.

Έχοντας χαραγμένη ακόμη μέσα μου την αίσθηση ανάγνωσης της «Αστυνομίας» και διαβάζοντας ξανά πρόσφατα τον «Χιονάνθρωπο» (σπάνια ξαναδιαβάζω αστυνομικό μυθιστόρημα), η μετάβαση στη νέα διλογία του Nesbo ήταν απότομη.
Κυρίως γιατί ο δημοφιλής Νορβηγός συγγραφέας (σε αυτά τα 12 δευτερόλεπτα που ξόδεψες για να διαβάσεις τον πρόλογο έχει ήδη προλάβει να πουλήσει μερικές ακόμα δεκάδες βιβλία στην παγκόσμια αγορά) συστήνεται ξανά. Κάθεται απέναντι στον αναγνώστη, χρησιμοποιεί πρωτοπρόσωπη αφήγηση και του στήνει ένα noir σκηνικό με ελάχιστο αίμα, αλλά υψηλή προσμονή.
Ως τοποθεσία επιλέγεται ένα χωριό της Λαπωνίας, απομονωμένο από τον πολιτισμό. Εκεί, ένα πρωινό καταφτάνει ο Ουλφ, με μοναδικές του «αποσκευές» μία τσάντα γεμάτη χρήματα και ένα πιστόλι. Κυνηγημένος από το παρελθόν της μεγαλούπολης που δεν αφήνει κανέναν να ζήσει μακριά της («Κανείς δεν ξεφεύγει από τον Ψαρά»), προσαρμόζεται στα δεδομένα της καινούργιας του ζωής, ερωτεύεται και επενδύει το μέλλον του στην τύχη, σε ένα ξύλινο σπιτάκι και έναν τάρανδο.
Και τότε ξεκινάει μια αφήγηση γεμάτη φόβο, πόνο, ανασφάλεια και μια διαρκή συζήτηση περί ηθικής, που συνοδεύεται από έναν ασθμαίνοντα ρυθμό. Στις 296 σελίδες δεν θα συναντήσεις ανεξιχνίαστη δολοφονία, καταιγισμό πυροβολισμών και όρκους εκδίκησης, αλλά την εμφανή ανάγκη του Νέσμπο να αποτινάξει το φορτίο του σπουδαίου Χόλε (και την ασφάλεια της δεδομένης επιτυχίας του), αναζητώντας μαζί με τον ήρωά του την «κάθαρση» και την ευκαιρία να φύγει μακριά από αυτά που τον ακολουθούν. Δεν ξέρω αν θα καταφέρει να ικανοποιήσει το τεράστιο κοινό του που είχε συνηθίσει σε ένα άλλο μοντέλο δράσης, αλλά σίγουρα τόλμησε να ρισκάρει με κάτι διαφορετικό. Και αυτοσυστήθηκε ξανά, αφήνοντας τον χαρακτηρισμό του «Βασιλιά» να καίγεται στο ξύλινο σπιτάκι. Κι αυτή είναι μια πράξη γενναία.

www.vivliocafe.blogspot.gr