Συνέντευξη στον Μανώλη Πιμπλή,
ΤΑ ΝΕΑ (Βιβλιοδρόμιο), 8/10/2016
Κώστας Στοφόρος,
Δρόμος της Αριστεράς, 28/10/2016
Τίνα Μανδηλαρά,
«Ομήρου Οδύσσεια διά χειρός Μιχάλη Γκανά», LIFO, 10/11/2016
Κώστας Στοφόρος,
www.literature.gr, 29/10/2016
Διαβάζω μαγεμένος την απόδοση της «Ομήρου Οδύσσειας» από τον Μιχάλη Γκανά που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο με εξαιρετική εικονογράφηση από τον Βασίλη Γρίβα και σκέφτομαι πόσο ωραία θα ήταν να αναθέταμε την εκπαίδευση των παιδιών στους ποιητές μας. Και δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη αρχή για μια στήλη βιβλίου από αυτό το έργο που γράφτηκε για να μείνει ως πολύτιμη κληρονομιά και για τις επόμενες γενιές. Μπορείς να το διαβάσεις ως μια συναρπαστική περιπέτεια αλλά και ως ένα ταξίδι στην ελληνική ποίηση ανά τους αιώνες, καθώς ο Γκανάς με ιδιοφυή τρόπο ενσωματώνει στην αφήγησή του στίχους δεκάδων Ελλήνων ποιητών, δίνοντας αυτά τα μικρά απαραίτητα ερεθίσματα, σαν κεντήματα απαλά στο δέρμα ώστε να ανατρέξουμε σε ποιήματα και τραγούδια. Να διαβάσουμε και να διασκεδάσουμε ή μέσα στο σπίτι μας οικογενειακώς ή μέσα στην τάξη με τους δασκάλους και τους μαθητές να γίνονται κοινωνοί αυτού του μεγάλου έπους του Ομήρου. «Δεν υπάρχει μεγαλύτερη μοναξιά από την αθανασία. Όλα γύρω μας, τα φυτά, τα ζώα, οι άνθρωποι, μεγαλώνουν, γερνάνε και πεθαίνουν. Κι εμείς εδώ. Αθάνατοι! Πώς ν’ αντέξεις όμως τόσους αποχωρισμούς; Εκτός αν είσαι από πέτρα» λέει η Καλυψώ στον Οδυσσέα… Κι είναι πολλά τα μαθήματα ζωής που υπάρχουν διάσπαρτα στο βιβλίο. Μη φανταστείτε όμως ένα βαρύ βιβλίο. Το κείμενο διαπερνά ένα λεπτότατο χιούμορ, μια ειρωνεία που υπονομεύει την όποια σοβαροφάνεια. Κι αυτό που στα σχολεία μας είναι ένα βαρύ μάθημα γίνεται αυτό που ήταν κι όταν δημιουργήθηκε. Μια αφήγηση για να μας τέρπει και να μας διασκεδάζει!
Ξενοφών Μπρουντζάκης,
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ, 24/11/2016
Δεν υπάρχει πολυτιμότερη προσφορά ζωής από το να εισαγάγεις έστω και ένα παιδί, έναν νεαρό αναγνώστη, στον εμπνευσμένο ορίζοντα της πιο υπέροχης ιστορίας του κόσμου: της Ομηρικής Οδύσσειας. Με το γλωσσικό αισθητήριο του ποιητή, ο Μιχάλης Γκανάς καταπιάστηκε με τις πιο βαθιές ρίζες της γλώσσας μας, των παραδόσεών μας, της ιστορίας μας, του τρόπου μας να τραγουδάμε τη ζωή και τον κόσμο.
Τα δυο γνωστά –και εν τέλει άγνωστα εν πολλοίς στη χώρα μας– ομηρικά ποιήματα αποτελούν τις απαρχές της δυτικής λογοτεχνίας και κατά έναν συναρπαστικό τρόπο δεν σηματοδοτούν το ξεκίνημα, αλλά την κορύφωση της καλλιτεχνικής διαδικασίας. Στη χώρα μας, η σχέση με την αρχαιότητα είναι περίπλοκη και ενέχει πολλές παρεξηγήσεις. Όπως επιμένει και στο επιλογικό του σημείωμα ο Γκανάς, δεν είναι συχνό φαινόμενο να βρίσκεις Έλληνα που να έχει διαβάσει από την αρχή ως το τέλος τα δυο αυτά έργα. Αλλά ας περιοριστούμε στη διασκευή της Οδύσσειας, μια διασκευή που προορίζεται κυρίως για τους νεαρούς αναγνώστες.
Έχοντας δώσει έναν προσωπικό τόνο στην πεζή απόδοση του ποιήματος, με ζωντανή την προφορικότητα που κάνει τον μύθο να φαίνεται πιο ζωντανός, πιο αληθινός και οικείος, εξιστορεί συνοπτικά την Οδύσσεια, υποθέτω με την κρυφή ελπίδα ο ενήλικας πλέον αναγνώστης του να ανακαλύψει «εκείνη την απροσμάχητη φλόγα και γοητεία που είναι τόσο πιεστική στον Όμηρο, έτσι ώστε ούτε ένας άνθρωπος με αληθινά ποιητικό πνεύμα να παραμείνει κύριος του εαυτού του ενόσω τα αναγιγνώσκει», όπως γράφει ο Pope. Το βιβλίο συμπληρώνεται κοσμούμενο με την πολύ ενδιαφέρουσα εικονογράφηση του Βασίλη Γρίβα.
Συνέντευξη στον Γιάννη Ν. Μπασκόζο,
Ο Αναγνώστης, 26/11/2016
Συνέντευξη στη Βένα Γεωργακοπούλου,
Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ, 4/12/2016
Απόστολος Πάππος,
Elniplex, 23/12/2016
Μαρία Στασινοπούλου,
«Αρχετυπική αφήγηση για νέους», Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ, 7/1/2017
Ελένη Κορόβηλα,
BOOK PRESS, 6/2/2017
Ελένη Παγκαλιά,
Το Περιοδικό, 1/3/2017