[… ο Γκουτιέρες], με το να επωμιστεί στο παρόν ιδιότυπο, ταξιδιωτικό βιβλίο του την ευθύνη ενός «κειμενικού χάρτη», πάνω στην ανθρωπογεωγραφία, τη φύση, την ιστορία της πατρίδας του και την προσωπική του διαδρομή εντός αυτής, σε τόπο και χρόνο, κάτι που δεν έκαναν άλλοι σημαντικοί Κουβανοί συγγραφείς (π.χ. ο Λίμα, ο Καρπεντιέρ ή ακόμα και ο έπηλυς, πλην βαθιά Κουβανός, Τσαβαρία), δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση σε πολλά επίπεδα.
Ο ρηξικέλευθος, όμως, αυτός πεζογράφος, με εκφραστικά όπλα ένα ρεαλισμό στα όρια του νατουραλισμού και μιας (συγκρατημένης) αντεργκράουντ πρόζας, έκανε το αποφασιστικό του βήμα: μας πρότεινε έκτυπες εικόνες της σημερινής και αλλοτινής Κούβας, μέσα από ένα οδοιπορικό που η ακρίβεια της περιγραφής, μέσα από τη ζωντανή αναπαράσταση ορατών τε και αοράτων, ελκύει. Ταυτόχρονα η σποραδική αυτοβύθιση στην προσωπική του μυθολογία έρχεται να χρωματίσει έντονα το υλικό του, έτσι καθώς ατομικό και συλλογικό συμπλέουν αντιστικτικά. […]
Η Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη κατανόησε και μεταστοιχείωσε επιτυχώς ένα λόγο θερμοκρασίας και σφρίγους.